Steiner, Endre
| Nazwisko, Imię Pisownia imion została ujednolicona zgodnie ze „Spisem imion żydowskich” (Warszawa 1928). Była to jedyna możliwość uniknięcia dublowania się na liście osób. Odstąpiono od tej zasady w odniesieniu do postaci historycznych, których imiona są powszechnie znane w formie innej niż proponowana przez „Spis”.
|
Steiner, Endre |
|---|---|
| Rok urodzenia | 1908 |
|
Miasto Państwo, z którym była związana osoba ubiegająca się o paszport; najczęściej to, którego była obywatelem, choć w wielu przypadkach są to niepotwierdzone dane. Osobom wymienionym na liście przypisano takie obywatelstwo, jakie posiadały w dniu rozpoczęcia działań wojennych w ich kraju pochodzenia lub zamieszkania (w przypadku Austrii i Czechosłowacji to odpowiednio 11 marca i 28 września 1938 roku, a w przypadku Niemiec – stan sprzed dojścia NSDAP do władzy). Nie uwzględniono przypadków pozbawienia obywatelstwa przez państwa europejskie w latach 1918–1939. Osobom o statusie bezpaństwowców przypisano ostatnie znane obywatelstwo.
|
Bratysława |
|
Państwo Państwo, z którym była związana osoba ubiegająca się o paszport; najczęściej to, którego była obywatelem, choć w wielu przypadkach są to niepotwierdzone dane. Osobom wymienionym na liście przypisano takie obywatelstwo, jakie posiadały w dniu rozpoczęcia działań wojennych w ich kraju pochodzenia lub zamieszkania (w przypadku Austrii i Czechosłowacji to odpowiednio 11 marca i 28 września 1938 roku, a w przypadku Niemiec – stan sprzed dojścia NSDAP do władzy). Nie uwzględniono przypadków pozbawienia obywatelstwa przez państwa europejskie w latach 1918–1939. Osobom o statusie bezpaństwowców przypisano ostatnie znane obywatelstwo.
|
CZ |
| Dokument | paszport Paragwaju |
| Los osoby | przeżył/przeżyła |
Steiner Endre (1908–2009) – architekt
Urodził się 22 sierpnia 1908 roku w żydowskiej rodzinie w Dunaszerdahely w Austro-Węgrzech i uczył się w węgierskojęzycznych szkołach. W latach 1925–1932 uczęszczał na Niemiecki Uniwersytet Techniczny w Brnie na ziemiach czeskich. Po ukończeniu studiów pracował dla Ernsta Wiesnera, ale gdy odbył staż w 1934 roku założył własne biuro architektoniczne. Jedną z jego pierwszych realizacji jako niezależnego projektanta był budynek mieszkalny przy ul. Plac Kamenné w Bratysławie. Wraz z Endrem Szőnyim od 1931 do 1938 roku wydawał w Bratysławie czasopismo architektoniczne „Forum”. W 1935 roku ożenił się z Hetty Weiner, mieli dwóch synów.
W 1940 roku został na krótko uwięziony w nazistowskim obozie koncentracyjnym. W tym samym roku on i jego żona z młodym synem uciekli do państwa słowackiego, aby uniknąć prześladowań. Był członkiem podziemnej organizacji żydowskiej Bratysławska Grupa Robocza. Endre pomógł uratować ponad 7000 osób przed deportacją do Auschwitz.
Wojnę przeżył wraz z żoną i synem w ukryciu w górach.
W wyzwolonej przez Armię Czerwoną na początku 1945 roku Słowacji roku wznowił przerwaną karierę architekta. Prowadził ośrodek rehabilitacyjny dla dzieci żydowskich. Po przejęciu Czechosłowacji przez komunistów w 1948 roku zdecydował się przenieść do Stanów Zjednoczonych. Krótko przebywał na Kubie. Po otrzymaniu propozycji stanowiska głównego architekta w amerykańskiej pracowni, w 1950 roku przeprowadził się do Atlanty w stanie Georgia. Był również wiceprezesem Wydziału Urbanistyki Amerykańskiego Instytutu Planistów. Zmarł 2 kwietnia 2009 roku w Atlancie i został pochowany na cmentarzu w Oakland.